Të gjithë e dimë sa e lehtë është që një bisedë të përshkallëzohet në konflikt. Një fjalë e thënë në nxitim, një keqkuptim i vogël, dhe papritur gjendemi duke ngritur zërin ose duke u mbyllur në vetvete. Shpesh, nuk është qëllimi ynë të lëndojmë, por thjesht mungesa e të kuptuarit të ndjenjave dhe nevojave na shtyn drejt përplasjes.
Këtu hyn në lojë Komunikimi Jo i Dhunshëm (KJD/NVC). Në thelbin e tij, ai na mëson të shohim përtej fjalëve dhe veprimeve, për të kuptuar çfarë ka gjallë brenda nesh dhe tek tjetri: ndjenjat dhe nevojat universale. Dhe kjo është ajo që quajmë empati.
Çfarë është empatia në NVC?
Empatia nuk do të thotë të japësh këshilla, të tregosh histori të ngjashme ose të provosh ta rregullosh situatën e dikujt. Empatia është të jesh plotësisht i pranishëm, duke dëgjuar me zemër dhe duke u përpjekur të kuptosh përvojën e tjetrit pa gjykim.
Është si të thuash: “Jam këtu me ty. Dua të të kuptoj.”
Nga përplasja tek lidhja
Shumë konflikte lindin sepse ne reagojmë me akuza:
- “Ti kurrë nuk më dëgjon!”
- “Gjithmonë bën si të do vetë!”
Por nëse ndalemi dhe përdorim gjuhën e NVC, biseda mund të marrë një drejtim krejt tjetër:
- Vëzhgimi: “Kur ndërhyre gjatë fjalës sime…”
- Ndjenja: “…u ndjeva i mërzitur…”
- Nevoja: “…sepse kam nevojë për respekt dhe dëgjim.”
- Kërkesa: “…A do të ishe i gatshëm të më lejosh të përfundoj fjalën herën tjetër?”
Në këtë mënyrë, ajo që mund të ishte një përplasje, kthehet në një mundësi për të ndërtuar lidhje.
Pse është empatia zemra e NVC?
Sepse empatia krijon ura. Ajo na kujton se pas çdo sjelljeje, edhe më të vështirës, qëndron një nevojë njerëzore universale. Kur e shohim këtë, ndalojmë së parë tjetrin si armik dhe fillojmë ta shohim si një qenie njerëzore që, ashtu si ne, po përpiqet të plotësojë nevojat e veta.
Fuqia e transformimit
Një konflikt i pazgjidhur mund të thellojë ndarjen mes dy personave. Por një konflikt i trajtuar me empati mund të sjellë një afërsi edhe më të madhe se më parë. Kjo është fuqia e NVC: të kthejë tensionin në mirëkuptim dhe distancën në lidhje.
Përfundim
Nga konfliktet e vogla në familje, tek mosmarrëveshjet në punë apo edhe tensionet mes komuniteteve, zemra e zgjidhjes është gjithmonë empatia. Kur mësojmë të dëgjojmë ndjenjat dhe nevojat që fshihen pas fjalëve, hapim derën për një komunikim më të thellë, më njerëzor dhe më të ndërtueshëm.
Tek GROK, ne e bëjmë këtë proces më të thjeshtë dhe më të këndshëm përmes lojërave dhe kartave që ndihmojnë fëmijët dhe të rriturit të mësojnë gjuhën e ndjenjave dhe nevojave. Sepse çdo hap nga konflikti drejt lidhjes është një hap drejt një bote më empatike.
